Abby Kortrijk

stem
Designbureau
Tab Architects BV, Barozzi Veiga
Partners
City of Kortrijk

Abby Kortrijk is een eigenzinnig, speels en laagdrempelig museum voor beeldende kunst, dat met een innovatieve Stadsliving bevraagt wat een museum vandaag kan en moet zijn, voor wie en door wie.

© Simone Marcolin

Met ‘de Stadsliving’ introduceert Abby een vernieuwend museaal concept: een laagdrempelig open huis dat als een experimentele buitenschil rond de klassieke museumzalen is gedrapeerd en fungeert als een third space in het hart van de stad. Kortrijkzanen en bezoekers, mensen en makers delen er samen ruimte, maken programma en zetten participatieve projecten op. Hier worden bruggen geslagen tussen kunst, erfgoed en design; tussen bezoekers en lokale gemeenschappen. Met brede openingsuren, gedeeld eigenaarschap en innovatieve presentatievormen tast Abby in de Stadsliving de museale grenzen af. Deze bijzondere onthaalruimte van het museum wordt elke twee jaar door een andere kunstenaar ingericht. In de eerste editie maakte Rinus Vandevelde alle meubelstukken, kamerplanten en lampjes uit karton, hout en verf; een knipoog naar Kunstwerkstede De Coene (1888-1977).

De jury over Abby Kortrijk:

Met een vooruitstrevende blik speelt Abby Kortrijk met concepten van kunst, erfgoed en identiteit, met als doel het traditionele kader van een museum open te breken: van gesloten instituut naar laagdrempelige plek voor brede kunstbeleving. Die verfrissende visie leeft voort in de architectuur, de inrichting en de beleving van het nieuwe Abby Kortrijk, waar eeuwenoud erfgoed vandaag een prachtig en versterkend podium vormt voor kunst, ontmoeting en samenzijn.

Wat betekent deze award voor jullie?

Het is een prachtige beloning voor het engagement, van alle mensen en makers die betrokken zijn geweest in de totstandkoming van dit project, om van Abby een plek te maken die de ziel van de historische site verzoent met haar eigentijdse missie: een plek die kunst ademt en mensen samenbrengt; die bruist van nieuwe inspiratie en toch als thuis voelt.

Hoe is het idee voor dit project ontstaan?

Na de sluiting van het Broelmuseum in 2014 was er in Kortrijk geen museum meer om de stedelijke kunstcollectie te ontsluiten. Bovendien was er nood aan kwalitatieve tentoonstellingsruimte voor tijdelijke expo’s. Wanneer het voormalige museum 1302 verhuisde naar de Onze-Lieve-Vrouwekerk kwam de site van de Groeningeabdij vrij voor de realisatie van een ambitieus, eigenzinnig museum voor beeldende kunst. Het doel was een nieuw soort museum te creëren: een open en veelzijdige plek, een ‘huis met vele kamers’ in de wonderlijke setting van het Begijnhofpark. Met subtiele ingrepen verrijkte de nieuwe architectuur de geschiedenis van de site en gaf ze ruimte aan de toekomst: een ideale setting om kunst te presenteren als spiegel van onze gelaagde, veranderlijke en diepgewortelde identiteiten. 

Wat maakt jullie project zo bijzonder?

De zoektocht naar wie we zijn en hoe we ons tot elkaar verhouden is universeel en immer actueel. Abby wil, met kunst als medium, ruimte maken voor nieuwsgierige vragen, zoekende antwoorden, onvermoede verbanden en inspirerende inzichten over dit gelaagde thema. Het richt de blik daarbij net zo graag op de algemene condition humaine als op de curiositeiten in menselijke identiteiten, en evenzeer op gevestigde kunstenaars als op makers in de marge. Met een innovatieve Stadsliving, gedurfde programmatie en gedeeld eigenaarschap nodigt Abby het publiek uit om mee te spelen. In een open dialoog tussen kunst en community, vorm en inhoud, vroeger en vandaag schept Abby ruimte voor herkenning en heruitvinding - een plek om in thuis te komen in een wereld vol verandering.

Hebben jullie nog verdere plannen met dit project?

Abby opende op 29 maart 2025 met ‘F**klore. Reinventing Tradition’, een expo over de poëzie en absurditeit van het alledaagse, die vragen stelde over de waarde, de duurzaamheid en het keurslijf van tradities, over de uniciteit en universaliteit van onze eigenaardigheden, over wie ‘wij’ zijn en wie niet. Van 24 oktober tot 1 maart 2026 loopt ‘Faith No More. Rituals for Uncertain Times’, over apocalyptisch denken in de middeleeuwen en vandaag en de zoektocht naar troost, houvast en nieuwe rituelen in een wereld die wankelt. Ook daarna plant Abby inspirerende thematische, transhistorische tentoonstellingen en participatieve publieksprogramma’s, o.m. over ons vermogen om nieuwe werelden te creëren, onszelf te transformeren, gevestigde waarden te bevragen en de norm uit te dagen. Stay tuned!